मी नवीन च आयुर्वेदिक ओपीडी शिरुर या माझ्या तालुक्याच्या ठिकाणी सुरु केली होती. शनिवारी व रविवारी मी ही ओपीडी पाहत असे. साधारण २-३ ऱ्या महिन्यात च एक आजी आपल्या नातवाला घेवून माझ्याकडे आल्या. भलीमोठी रिपोर्ट्स ची फाइल माझ्या कडे देत ..हे लेकरु तुमच्या ओट्यात घातलय काय कराच ते करा पण त्याला तेव्हडं बर करा.आयुष्य भर तुमचे उपकार विसरणार नाही डॉक्टर' असे म्हणु लागल्या. हा प्रसंग माझ्या साठी नवीन होता. मी पुरतां गांगारुन गेलो होतो. तरीही धीर देत आजी शांत व्हा.पाहतो मी रिपोर्ट्स.. अस म्हणून मी रिपोर्टस् पाहयला लागलो .......डायग्नाँसिस् होते Glanzmann's thrombasthenia..... मुलाला जन्मापासून दर ६-७ महिन्याने नाका- तोंडातून ,लघ्वीवाटे, शौचावाटे रक्त पडत असे. त्यानंतर त्याला पुण्यातील नामवंत हाँस्पिटल मध्ये भरती करुन रक्त , प्लेटलेट्स भरावे लागे.साधारण १०-१५ दिवस त्याला आय.सी.यु. मध्ये ठेवून १ ते १.५ लाख खर्च यायचा. या व्यतिरिक्त दुसरी ट्रीटमेंट या आजारावर (त्या काळी) उपलब्ध नाही असे डॉक्टरांनी सांगितले होते. त्यामुळे शेवटचा उपाय म्हणुन आजी माझ्याकडे आल्या होत्या. केस complicated असल्याने व मी नवीनच प्रँक्टीस सुरु केली असल्याने मी या बाळावर उपचार करु शकत नाही, तुम्हाला पुण्यातील मोठ्या डॉक्टरांचा पत्ता लिहून देतो. तुम्ही तिकडे बाळाला दाखवून घ्या असा आग्रह धरला. पण आजी काही ऐकून घेइनात..पुणं नं दुणं मस हिंडलो पाण्यासारखा पैसा ओतला, पण काही फरक पडला नाही. आता अजून पैसा कुठुन आणायचा बाबा आमच्या सारख्या गरिब शेतकऱ्यानं? या आजीच्या प्रश्नाने मला निरुत्तर केल. मी चिकित्सा सुरु केली.आयुर्वेदिक निदान आणि त्या अनुषंगाने चिकित्सा द्यायची असे मी नक्की केले. रक्तपित्त असे निदान करुन मी चिकीत्सेला सुरवात केली अर्थात च आजार असाध्य असल्याने जास्तीत जास्त दिवस औषधे घ्यावे लागणार हे नक्की होते.
(सप्त च्छिद्राणि शिरसि द्वे चाधः,साध्यमूर्ध्वगम्|
याप्यं त्वधोगं, मार्गौ तु साध्यं प्रपद्यते||१६||
यदा तु सर्वच्छिद्रेभ्यो रोमकूपेभ्य एव
तामसङ्ख्येयां गतिं तस्याहुरान्तिकीम्||१७।। )
या सुत्राचा आणि त्या रुग्णाच्या लक्षणांचा विचार केला तर आजार नक्कीच असाध्य होता. तरी प्रयत्नांते परमेश्वर या न्यायाने प्रयत्न केले तर यश येवू शकते असा विचार करुन चिकित्सेला सुरवात केली.
आजींना तशी कल्पना पण दिली. आजींना जरी मी धीर देवून काही तरी उपयोग होइल असे म्हणालो तरी माझीच मला खात्री वाटत नव्हती. मी त्यांच्या पुढच्या फाँलोअप पर्यंत अतिशय अस्वस्थ होतो. पुन्हां पुन्हां संहिता चाळत होते. कशा पद्धतीने आपण त्या पेशंटला मदत करु शकतो हे पहात होतो. १ महिना झाला, २,३. ..६ महिने झाले. १ वर्ष झाले. पेशंट नियमितपणे फाँलोअप ला येत होते. पेशंट ला काही ही त्रास जाणवत नव्हता. आजी तर येव्हड्या खुश होत्या कि मला देवचं मानायचे बाकी ठेवले होते. कारण १ महिन्याच्या औषधांचा खर्च 500--ते 600 रुपयेच यायचा. म्हणजे वर्षाला साधारण 6000 आणि मानसिक त्रास नाही तो वेगळा. मी पहिल्यांदाच अशी केस ट्रीट करत होतो. त्यामुळे सुरवातीला रिझल्ट बाबत एवढा शुअर नव्हतो.पण नंतर मात्र माझी पक्की खात्री पटली आणि माझाच माझ्या शास्त्रावरील विश्वास दृढ झाला. त्या नंतर खऱ्या अर्थाने त्या पेशंटच्या चिकित्सेला सुरुवात झाली.आयुर्वेदिक चिकित्सेने तो अगदी ठणठणीत आहे. आज तो मुलगा रांजणगाव एमआयडीसी मध्ये नोकरी ला असुन त्याला आयुर्वेद चिकित्सा सुरु केल्या पासुन एकदाही त्रास झाला नाही.आज त्या गोष्टीला १५-१६ वर्ष झाली . मधे त्याचा एक वाहनाचा अपघात झाला होता. त्यावेळी सुद्धा फार रक्तस्त्राव न होता तो बरा झाला. त्याची रक्त गोठण्याची प्रक्रिया (BT, CT) ही व्यवस्थित आहे.
आज तो आपल्या धर्मपत्नी सोबत मला भेटायला आला होता त्या निमित्ताने त्याच्या चिकित्सा प्रवासाच्या आठवणींना उजाळा भेटला. खरच भगवान धन्वंतरींनी माझ्या हातून हे पुंण्याचे काम करवून घेतले..
एभ्यस्तु खलु हेतुभ्यः किञ्चित्साध्यं न सिध्यति||२१||
प्रेष्योपकरणाभावाद्दौरात्म्याद्वैद्यदोषतः|
अकर्मतश्च साध्यत्वं कश्चिद्रोगोऽतिवर्तते||२२||
तत्रासाध्यत्वमेकं स्यात् साध्ययाप्यपरिक्रमात्|२३
या चरकाचार्यांचा सुत्रांचा परिचय आला.
निमित्त मात्र मी आहे..बाकि सर्व श्रेय माझ्या आयुर्वेद शास्त्राला..!
लेखक :
डॉ. यशवंत ब घोडे
जीवनधारा आयुर्वेद रुग्णालय
१०८ राम आळी , शिरुर.
पुणे ४१२२१०
मो. 9850181132
Gmail:- [email protected]
www.jeevandhara.co
